هرچند در دنیای امروز و با پیشرفت روز افزون علم استفاده از دارو ها و مواد شیمیایی برای پیشگیری از بیماری های ماهیان زینتی گسترش یافته است اما باید به این نکته توجه داشت که عوارض ناشی از استفاده از این مواد غیر قابل چشم پوشی است.
استاندارد نبودن اکثر این دارو ها ، مشخص نبودن دز مطلوب دارو جهت استفاده بهینه ، موجود نبودن هیچگونه شناسنامه معتبری از سازندگان این مواد و همچنین ابهام در مواد و ترکیبات تشکیل دهنده دارو اکثر علاقه مندان و پرورش دهندگان ماهیان آکواریومی را در به کارگیری آنها مردد نموده است.
داروهایی که در ظاهر به انواع ضد انگل ، ضد عفونی کننده ، ضد باکتری و … تقسیم می گردند ولی در باطن تنها غلظت های نامشخص و متفاوتی از ماده ضد عفونی کننده متیلن بلو می باشند و البته متاسفانه تا کنون هیچ مرجع مشخصی نسبت به بررسی این داروها اقدام نکرده و عدم نظارت دستگاههای ذیصلاح در تولید این مواد ، به سردرگمی بیشتر مصرف کنندگان انجامیده است .
نداشتن دستور مصرف مناسب بر روی بسته بندی های دارو با توجه به حساسیت فراوان ماهی در مصرف مواد شیمایی و کند بودن دفع مواد مضر دارو در بدن ماهی ها باعث عوارض جبران ناپذیری برای پرورش دهندگان می گردد. لذا با در نظر گرفتن این معضلات یکی از مطمئن ترین و موثرترین راه های پیشگیری از بیماری های ماهی مبارزه بیولوژیک و طبیعی با عوامل بیماریزا در آکواریوم می باشد . در این بخش قصد داریم شمارا با گوشه ای از این فرآیند آشنا کنیم.
پاک سازی شیشه ها و سنگ ها و سایر وسایل آکواریوم از وجود جلبک ها و لجن ها:
کدر شدن و جلبک زدن شیشه ها ، کثیف شدن وسایل و سنگ های زینتی به کار برده شده در دکور آکواریوم (به خصوص اگر ماهی شما با غذاهای انرژی زا تغذیه می شود ) همه و همه می تواند محیط مخزن را برای تکثیر و رشد عوامل بیماریزا مانند باکتری ها ، قارج ها ، انگل ها و … مساعد نماید .
ماهی های معروف به لجن خوار ( انواع کت اسپورت ، پلنگی ، شکلاتی، ساده ، خاردار و …) به علت داشتن دهان بادکش مانند در زیر بدن از توانایی بالایی در تمیز کردن سطح شیشه های آکواریوم از لجن و جلبک دارا است . این ماهی ها عموما خجالتی بوده و فعالیت خود را در تاریکی شب آغاز می کنند
در پایان به این نکته اشاره می شود که بزرگ بودن جثه لجن خوارها یک مزیت نیست . به عبارت دیگر هرجه اندازه ماهی بزرگتر باشد فعالیتش کندتر و ماهی تنبل تر می شود.
حذف پسماند های غذایی موجود در بین سنگ ها ، بستر ماسه ای و …
با توجه به اینکه فساد تدریجی باقی مانده های غذایی در کف آکواریوم ، بستر مناسبی است برای رشد قارچ ها و تکثیر باکتری های بیماریزا لذا وجود کف خوارها در آکواریوم باعث حذف این محیط نا مظلوب می شود .
ماهی کف خوار یا کوریدوراس به علت تغذیه از باقی مانده های غذایی در کف آکواریوم نقش بسازیی در پیشگیری از بیماری های قارچی و باکتریایی ایفا می کند.
این ماهی کوچک و زره پوش که دارای رنگ های ساده و گونه های متنوع می باشد به دلایل متعددی مورد علاقه دوست داران ماهیان زینتی می باشد . کوچک بودن و سازگاری با اکثر ماهی ها ، کم توقع بودن و مقاوم بودن در برابر اکثر بیماری های نمتداول در آکواریوم تنها گوشه ای از مزایای استفاده از این ماهی کوچک و آرام است.
مبارزه با حلزون های نا خواسته و عامل بیماری های انگلی
حلزون ها علاوه بر مخزنی ایده آل برای انگل های مختلف می تواند در برخی گونه ها مانند حلزون سرگردان (Lymeaea ovata) با تولید نوعی سم و تاثیر بر سیستم عصبی ، باعث بروز تشنج در ماهی ها می شوند
بهترین راه مبارزه با حلزون ها مبارزه بیولوژیک و استفاده از ماهیان حلزون خوار در آکواریوم می باشد استفاده از انواع لوچ ها (لوچ دلقک ، لوچ پاکستانی ، لوچ گوره خری و لوچ آبی و …)گربه ماهی هایی مانند Dordis و بانجو (Banjo Catfish) و البته کوریدوراس طبیعی ترین روش برای مبارزه با این موجودات نا خواسته در آکواریوم است .
استفاده از مطلب بدون ذکر عنوان ممنوع : سایت جامع ماهیان زینتی